November 2018

Huidige politieke situatie:

-De overheid overweegt bovenop een Schipholheffing voor lawaaiige en vervuilende vliegtuigen óók een overheidsbelasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

-In het regeerakkoord staat duidelijk aangegeven dat als de sector invulling geeft aan de Schipholheffing dat een overheidsbelasting niet nodig zou zijn.

Regeerakkoord letterlijk:

Blz 65  /  M127. Milieumaatregelen vliegverkeer

“Ingezet wordt op Europese afspraken over belastingen op luchtvaart in het kader van de voor 2019 geplande onderhandelingen over de klimaatdoelen van ‘Parijs’. Ook wordt bezien of een heffing oplawaaiige en vervuilende vliegtuigen mogelijk is. 

Indien beide routes onvoldoende opleveren zal er per 2021 een vliegbelasting worden ingevoerd Invoering van een vlieg(ticket)belasting is een belasting op vliegtickets per vertrekkende vliegtuigpassagier van twee jaar of ouder. Luchtvracht en transferpassagiers zijn uitgezonderd.” 

-Naast de vele miljoenen die de luchtvaart al betaalt voor een Europees Emissiehandelssysteem (EU ETS) en binnenkort aan het wereldwijde emissiehandelssysteem van de VN, zou dit een verdere stapeling van systemen en kosten zijn voor de airlines en de passagiers.

• • 2021 Vliegtaks
• • 2021 Stijging tarieven Schiphol, vanaf nu tot 2021 stijging tarieven tussen de 20-30%
• • 2021 Invoering mondiaal VN systeem voor emmissiehandel luchtvaart miljoenen euro’s 

minister Cora van Nieuwenhuizen AO Tweede Kamer feb 2018 letterlijke quotes:

o “En we hebben ook in het regeerakoord opgeschreven dat we bij het uitblijven van voldoende resultaat dat we dan een nationale vliegbelasting voorzien in 2021.”

o “Als het gaat om de sector erbij te betrekken, helemaal eens. We gaan ons er voor inzetten dat het niet nodig zal zijn, in die volgorde ook, maar mocht het allemaal niet lukken, dan is het in eerste instantie aan de collega van Financien om dat proces goed te managen maar u kunt ervan overtuigd zijn dat ik me ervoor inzet dat de sector erbij betrokken wordt.” 

De luchtvaart betaalt in Nederland reeds:

• • De luchtvaart in Nederland betaalt 264 mln aan security (SEO benchmark)
• • De luchtvaart in Nederland betaalt 457 mln aan havengelden (SEO Benchmark 2018)
• • De luchtvaart betaalt 59 mln aan luchtverkeersleiding (Bron SEO Benchmark 2018)
• • De luchtvaart in Nederland betaalde de afgelopen Jaren 750 mln aan geluidsisolatie
• • De luchtvaart in Nederland en Schiphol betaalt 150 mln aan dividendbelasting (bron Schiphol jaarverslag)

De luchtvaart is voor verduurzaming van de luchtvaart, maar tegen belastingen waarvan de opbrengst niet naar het milieu gaat. De luchtvaartsector heeft onlangs een actieplan voor verduurzaming van de luchtvaart aangeboden aan minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (I&W). Daarin staan concrete stappen waarmee de CO2-uitstoot van de luchtvaart vanuit Nederland in 2030 met 35%  kan worden verminderen. Onderzoeksbureau CE Delft beoordeelt het plan als ambitieus en concreet en concludeert dat de geformuleerde doelen haalbaar zijn. Om echt te verduurzamen en een verschil te maken, is het belangrijk om samen met overheid en bedrijfsleven de juiste stappen te zetten, bijvoorbeeld door te investeren in duurzame biobrandstof, waarmee een CO2-reductie tot 80% in de keten kan worden gerealiseerd en het stimuleren van reizen per trein op kortere afstanden. 

Onderzoeken Vliegtaks:

Click op: CE Delft in opdracht MinFin 2018: “De effecten van de vliegbelasting op de CO2-emissies, geluid en fijnstof zijn dan ook klein.”

Vliegbelasting helpt het milieu niet en kost Nederlandse banen

Nederlandse banen staan op het spel, terwijl het milieu er niet mee is geholpen als de vliegbelasting wordt ingevoerd zoals vastgelegd in het Regeerakkoord. Dat staat in een rapport dat door SEO Economisch onderzoek is gedaan naar de vliegbelasting die volgens de regering in 2021 moet ingaan. SEO heeft berekend dat door de vliegbelasting tot 10% passagiers weglopen.

Milieu niet geholpen door vlieg belasting.

SEO trekt de conclusie :”Een vliegbelasting gericht op het belasten van passagiers of vliegtuigen (MTOW) in plaats van het belasten van uitstoot is geen effectief middel om de Parijse klimaatdoelen te halen.”

Passagiers wijken uit naar buitenlandse luchthavens en stoten onderweg daar naar toe CO2 uit en er is geen prikkel om schonere toestellen in te zetten aldus SEO. Constateringen SEO zijn in lijn met eerder onderzoek in opdracht van ministerie van Financien door CEDelft 2018 dat er geen milieu effect is door invoering van vliegbelasting of belasting per vliegtuig. Ook verwijst SEO naar een onderzoek aan van de Nederlandse overheid Centraal Planbureau en planbureau voor de leefomgeving uit 2016waarin staat “dat een vliegticketheffing niet per definitie leidt tot per saldo minder CO2-emissies.”

Ook zonder vliegbelasting wordt ticket al duurder:

Ook zonder de vliegbelasting worden vliegtickets al veel duurder. Ten eerste worden de tarieven op Schiphol de komende jaren veel hoger, waardoor tickets 25% duurder zullen zijn in 2025, aldus SEO. Daarbovenop komen nog eens de kosten die betaald moeten worden voor twee emissiehandelssystemen, één in Europa en één wereldwijd. Kosten kunnen oplopen tot € 90-120 miljoen in 2030, hetgeen kostenverhogingen voor passagiers met zich mee kunnen brengen.

Banen in Nederland verdwijnen door vliegtaks. Door het verdwijnen van passagiers verliezen duizenden mensen hun baan. Volgens het rapport betekent het verlies van 1000 passagiers dat 2 mensen hun baan verliezen. In totaal kan dat oplopen tot wel 5000 arbeidsplaatsen.

Ook de overheid houdt onder de streep nauwelijks iets over van de vliegtaks

De overheid ontvangt door effecten van een vliegbelasting of belasting per vliegtuig minder inkomstenbelasting en is meer geld kwijt aan werkloosheidsuitkeringen “De totale negatieve effecten voor de overheid kunnen op korte termijn oplopen tot € 150 miljoen tot € 200 miljoen.”, aldus SEO.

Luchtvaartbedrijven krijgen te maken met flinke omzetdaling

Voor de luchtvaartbedrijven betekent een vliegtuigbelasting afhankelijk van de vorm een omzetdaling tot €438 miljoen.

Bestemmingen verdwijnen

Doordat het aantal passagiers zal dalen, verdwijnen bestemmingen vanaf Schiphol. Nederlandse toeristen en zakenmensen kunnen straks naar minder bestemmingen vliegen, waardoor Nederland ook minder aantrekkelijk is voor buitenlandse bedrijven en instellingen. Ook dat kost banen.

Er zijn andere manieren om luchtvaart echt te verduurzamen 

Recent gepresenteerd actieplan ‘Slim en Duurzaam’ biedt wel duidelijke actie’s hoe we de luchtvaart samen kunnen verduurzamen en de CO2 emissies kunnen laten dalen door duurzame brandstof, minder omvliegen, investeren in nieuwe vloot en nieuwe vliegtuig ontwikkeling etc.

Rapport 2016 CPB en Planbureau ‘Kansrijk mobiliteitsbeleid’ . Zie bijlage

“Het rapport van het CPB en Planbureau voor de Leefomgeving ‘Kansrijk mobiliteitsbeleid’ uit 2016 geeft aan dat een vliegticketheffing geen effectieve manier is om deze hinder te beprijzen. Het aantal reizigers vanaf Schiphol zal met 10 tot 20 procent afnemen. Eerdere ervaringen laten zien dat de meeste reizigers dan niet vanaf Nederlandse luchthavens vliegen, maar uitwijken naar buitenlandse. Hetwelvaartseffect is waarschijnlijk negatief”.

Maurice de Hond zie op site peil.nl 

57% van mensen die gereageerd hebben op overheidsconsultatie waren tegen invoering vliegtaks

Er zijn meer tegenstanders (45%) dan voorstanders (40%) van een nationale vliegtaks die niet wordt gebruikt voor de verduurzaming van de luchtvaart.

· Slechts13% geeft aan dat invoering van de vliegtaks invloed zal hebben op de keuze van het vervoermiddel.

· Bijna tweederde (64%) van de kiezers vindt niet dat de opbrengst van de vliegtaks voor andere zaken dan de verduurzaming van de luchtvaart zou mogen worden gebruikt. OnderD66-stemmers is dit percentage zelfs 66%.

Ruime meerderheid (55%) denkt dat duurzame brandstof het meest zal bijdragen aan de verduurzaming van de luchtvaart. Ook wordt vlootvernieuwing en een Europees luchtruim genoemd.

Luchtvaartsector overhandigt actieplan ‘Slim en Duurzaam’ aan minister I&W 

35% minder CO₂-uitstoot door Nederlandse luchtvaart in 2030 

click here to download the English version

Amstelveen, 3 oktober 2018 – Vandaag heeft de luchtvaartsector een actieplan voor verduurzaming van de luchtvaart aangeboden aan minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (I&W). Voor het plan ‘Slim en Duurzaam’ hebben twintig transportorganisaties en kennisinstellingen de handen ineengeslagen om bestaande ontwikkelingen voor de verduurzaming van de luchtvaart te versnellen. Doel is om de CO₂-uitstoot van de luchtvaart vanuit Nederland in 2030 met 35% te verminderen. Onderzoeksbureau CE Delft beoordeelt het plan als ambitieus en concreet en concludeert dat de geformuleerde doelen haalbaar zijn.

De luchtvaart is wereldwijd verantwoordelijk voor 2% van alle CO₂-uitstoot. Het actieplan beoogt dat de Nederlandse luchtvaartsector de slimste én duurzaamste ter wereld wordt en bevat in totaal zeven thema’s. Het actieplan kan als input dienen voor de klimaattafel.

Vijf thema’s hebben betrekking op het verlagen van CO2-emissies van de internationale luchtvaart vanuit Nederland: maar liefst 35% minder uitstoot in 2030. Dit komt bovenop de substantiële CO2-vermindering die de luchtvaart levert via het Europese handelssysteem en het mondiaal VN-systeem voor emissiehandel (CORSIA) die invulling geven aan de doelstellingen van Parijs. Daarnaast zijn er nog twee thema’s die resulteren in verlaging van CO2-emissies, maar dan op de grond.

The seven themes of “Smart and Sustainable” are:

Optimising flight routes and procedures

The efficient use of fuel results in fewer CO₂ emissions. More direct flight routes and improved takeoff and landing procedures will result in less fuel consumption. Current routes in Dutch and European airspace are overloaded and not always efficient, and lead to added and unnecessary CO₂ emissions.

Encouraging cleaner aircraft by levying airport fees

Schiphol intends to differentiate airport charges (between 2019 and 2022) partly on the basis of climate impact. Airlines will pay less to use quieter and generally cleaner aircraft, while the costs for noisier, more polluting aircraft will increase.

Introducing sustainable fuel

As a result of the long development time and life span of new aircraft, kerosene-based fuel will remain the fuel of choice for the time being. For this reason, sustainable fuel is one of the most effective ways of reducing CO₂ emissions on the relatively short term. These are sustainable biojet fuels made from raw materials that do not compromise human or animal food supplies or which cause environmental damage such as deforestation.

Radical fleet renewal

We have taken major steps to reduce our climate impact by introducing radically new aircraft concepts and fully electrically powered aircraft. The Dutch aviation industry and knowledge institutions are playing an important role in developing new aerodynamic models, stronger and lighter materials, and electric-hybrid propulsion that will be necessary after 2030 to further reduce emissions from aviation. Over the next decade, airlines will continue to renew their fleets, thereby further reducing their emissions.

Deploying international train service and other sustainable means of transport over short distances

The Netherlands benefits from a customer-centric, fast, and sustainable transport system. On some routes, trains are a good alternative to air travel up to a distance of 700 kilometres. The success of the Eurostar and Thalys proves that this is possible and that it is better for the environment. To make train travel even more attractive, we will need faster trains, better connections to Schiphol, and it must be easier to buy integrated AirRail tickets. To further develop Schiphol as a multimodal hub, the extension of the North-South Metro line above ground is another interesting option. This will create space for international trains in the Schiphol Tunnel. And there are sustainable alternatives other than the train that can be further developed for routes with smaller passenger volumes.

Emission-free airports

In 2030, we will ensure that all Royal Schiphol Group airport terminals, offices, and ground operations will be climate neutral. Schiphol already runs entirely on electricity generated by Dutch wind and is making efforts to increase energy efficiency (for instance, by using LED lighting), phase out gas (for instance, by using heat and cold storage), and limit commuting. Airport users (including airlines and handling agents) also play an important role in making the airport climate-neutral by making greater use of electrical equipment and other technology.

A fast and efficient journey to and from the airport

The journey to and from the airport takes time. It can be unnecessarily complicated, cause traffic jams, and contribute to carbon emissions. At present, travellers opt for cars and public transport. Other solutions – electric rental cars and faster public transport to and from airports – are also needed. Furthermore, passengers must be able to make use of reliable and efficient transfers and have more options for getting cargo and baggage from door to door. Also in air cargo transport, all parties work closely with the help of digitisation, chain agreements, and good information exchange to optimise their activities. This will improve lead times and loading rates, and reduce carbon emissions.

The twenty companies and institutions behind the “Smart and Sustainable” plan of action are:

De zeven thema’s van ‘Slim en Duurzaam’:

Het optimaliseren van vliegroutes en procedures 

Zuinig omgaan met brandstof zorgt voor minder CO₂-uitstoot. Hoe directer de vliegroute en hoe beter de landings- en startprocedure, des te minder het brandstofverbruik. De huidige routes, in zowel het Nederlands als het Europees luchtruim, zijn overbelast en niet altijd efficiënt, wat leidt tot overbodige CO₂-uitstoot.

Het stimuleren van schonere vliegtuigen via luchthavengelden

Schiphol heeft het voornemen om de luchthavengelden (2019-2022) deels te differentiëren op basis van klimaatimpact. Maatschappijen betalen minder voor stillere en daarmee in de regel minder vervuilende vliegtuigen, terwijl de kosten voor lawaaiige en daarmee meer vervuilende vliegtuigen omhoog gaan. 

De inzet van duurzame brandstof

Door de lange ontwikkeltijd en levensduur van nieuwe vliegtuigen blijft kerosine voorlopig dé brandstof om op te vliegen. Daarom is duurzame brandstof één van de meest effectieve manieren om op relatief korte termijn de CO₂-uitstoot te verminderen. Duurzame kerosine gemaakt van grondstoffen die niet ten koste gaan van de voedselvoorziening van mens en dier en/of zorgt voor milieuschade, zoals dit bij ontbossing het geval is.

Radicale vlootvernieuwing

Grote stappen in het reduceren van onze klimaatimpact worden gezet bij de invoering van radicaal nieuwe vliegtuigconcepten en volledig elektrisch aangedreven vliegtuigen. De Nederlandse luchtvaartindustrie en kennisinstellingen spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van nieuwe aerodynamische modellen, sterkere en lichtere materialen en elektrisch-hybride voortstuwing die na 2030 noodzakelijk zijn om de emissies van de luchtvaart verder te doen afnemen. In het komende decennium gaan luchtvaartmaatschappijen door met het vernieuwen van hun vloot en het daarmee verder verlagen van hun emissies. 

Inzet internationale trein en andere duurzame vervoersmiddelen op korte afstanden

Nederland is gebaat bij een klantgericht, snel en duurzaam transportsysteem. De trein is op bepaalde routes, tot een afstand van 700 kilometer, een goed alternatief voor vliegreizen. Het succes van de Eurostar en Thalys bewijst dat dit mogelijk is en dat dit beter is voor het milieu. Om de trein echt aantrekkelijker te laten zijn, moeten er snellere treinen rijden, een betere aansluiting op Schiphol komen en het moet eenvoudiger worden om geïntegreerde AirRail tickets te kopen. Om Schiphol verder te ontwikkelen als multimodale hub is bovendien het bovengronds doortrekken van de Noord/Zuidlijn een interessante optie. Daardoor ontstaat er ruimte voor internationale treinen in de Schipholtunnel. Tevens zijn er andere duurzame alternatieven naast de trein die verder ontwikkeld kunnen worden voor routes met minder grote passagiersvolumes.

Emissieloze luchthavens

In 2030 zorgen we ervoor dat de terminals, kantoren en grondoperatie van alle luchthavens van Royal Schiphol Group klimaatneutraal zijn. Schiphol draait al volledig op door Nederlandse wind opgewekte elektriciteit en spant zich in voor het verhogen van de energie-efficiënte (bijvoorbeeld door het gebruik van ledverlichting), het uitfaseren van gas (onder meer door het gebruik van warmte-koudeopslag) en het beperken van het woon-werkverkeer. Daarnaast spelen de gebruikers van de luchthavens (onder andere luchtvaartmaatschappijen en afhandelaren) ook een belangrijke rol in het klimaatneutraal maken van de luchthaven door onder andere meer gebruik te maken van elektrisch materieel.

Een snelle en efficiënte reis van en naar het vliegveld

De reis van en naar het vliegveld is er een die tijd vergt, die soms onnodig ingewikkeld is, die zorgt voor filevorming en die bijdraagt aan CO₂-emissies. Op dit moment kiezen reizigers voor de auto en het openbaar vervoer. Ook oplossingen zoals een elektrische leenauto en sneller openbaar vervoer van en naar de luchthavens zijn nodig. Daarnaast moeten passagiers gebruik kunnen maken van betrouwbare en efficiënte transfers en meer opties hebben om vracht en bagage van deur tot deur te krijgen. Ook in het luchtvrachtvervoer werken alle partijen nauw samen om via digitalisering, ketenafspraken en goede informatie-uitwisseling vrachtactiviteiten te optimaliseren. Hierdoor worden doorlooptijden en beladingsgraden verbeterd en CO₂-emissies verlaagd.

De 20 bedrijven en instellingen achter het ‘Slim en Duurzaam’ actieplan zijn:

Click hier voor het document Actieplan Luchtvaart Nederland: 35% minder CO2 in 2030

Click hier voor het document “Aviation Climate Solutions” opgesteld door ATAG (Air Transport Action Group)